szczegóły o programie video japońskiego

[Ula Sniegowska]

Szanowni Państwo,
załączamy szczegółowe omówienie programu week-endowego - MANIACS OF
DISAPPEARANCE w kino.labie (sobota i niedziela o 19.00)
Zapraszamy!

PROGRAM A

Taro Chiezo
Ur. w 1962 w Tokio. Studiował na Uniwersytecie w Nowym Jorku, oraz w
Tish School of Arts. Mieszka i pracuje w Nowym Jorku i Tokio.

"Princess Maker ver. II" ("Twórca Księżniczek, wersja II), 1994
Ta praca przypomina senne marzenie, które pojawia się, przepływa ulotnie
a następnie znika. Chiezo mówi nam, że wraz z rozwojem technologii i
wirtualnej rzeczywistości zanikło powszechne rozumienie ludzkiego ciała.
Ciało już nie jest rzeczywiste, stało się fetyszystycznym, pozbawionym
prawdy symbolem.  
 
"An Experiment: Robots Fall in Love/or not" ("Eksperyment: Roboty
zakochują się / lub nie") 1994
Instalacja ta pokazuje naukowy eksperyment, w którym pięć robotów żyje
wspólnie w sztucznym, miniaturowym ogrodzie. Roboty zostały
skonstruowane przez dr Rodneya Brooksa, kierownika Instytutu Badań nad
Sztuczną Inteligencją w Massachusetts. 
Celem tej pracy jest spowodowanie, by roboty się zakochały. Sztucznie
zaprogramowano w nich "pożądanie", w rezultacie czego roboty biegają za
sobą nawzajem starając się pocałować. Instalacja kończy się śmiercią
wszystkich bohaterów. 
Praca Chiezo jest w swoistym romansem o robotach pełnych pożądania.

Yuji Kitagawa
Ur. w 1960 w Tokio. W 1990 ukończył B Semi Schooling System.
"The Rule of Actions" ("Zasady ruchu") 1994
Mamy tu dwa prawidłowo uszyte ubrania. Niezwykłe w nich jest to, że są
one ze sobą złączone tak, że niemożliwe jest założenie tylko jednego z
nich. Zamiarem autora było rozróżnienie funkcji a nie obrazów (postaci).
Przy użyciu tego "przedmiotu ubraniowego" autor pokazuje nam, jak
człowiek chcąc osiągnąć pewien cel (w tym przypadku jest to zwykła
czynność ubierania się), napotyka na swojej drodze inną osobę, wchodzi z
nią w interakcję, tworzy nowe zasady współdziałania, by  w końcu
osiągnąć to co zamierzał. Performance ten próbuje też odpowiedzieć na
pytanie, w jakim stopniu nasze codzienne życie uwarunkowane jest
powszechnie panującymi zwyczajami.
Zgodnie z twierdzeniem, że nigdy nie wiemy co przyniesie nam jutro, pod
koniec performance'u bohaterowie nie są w stanie powiedzieć, które z
ubrań do kogo należy.  

"Untitled" ("Bez tytułu") 1995
Gorset budzi w nas skojarzenia z seksem. Czerwony obiekt, z dziurą
pośrodku jest zniekształcany i poprawiany przez gorset. "Dziura"
symbolizuje pustkę i poczucie braku. Trąciło by to zbytnio
psychoanalizą, gdybym powiedział, że nasze pragnienia i działania
wynikają z tej właśnie pustki i poczucia braku. Tak jednak jest. Np.
pieniądze, same w sobie są bezwartościowe dopóki nie wymienimy ich na
jakieś dobro. 
Zrealizowałem już kilka prac mówiących o tej właśnie "dziurze". Ten
performance jest jednym z nich. Performer bełkocząc coś pod nosem wkłada
rękę do owego przedmiotu i wykonuje gwałtowne ruchy. Czerwony obiekt
kojarzy nam się z ciałem kobiecym, a peformance zaczyna przypominać
stosunek seksualny. Choć cała ta scena odnosi się do kazirodczego
stosunku między artystą a jego dziełem, możliwe są też i inne aseksualne
interpretacje. 

"My Trace Your Trace" ("Mój ślad Twój ślad") 1996
Performance ten pokazuje dwóch ludzi ubranych w "obiekt ubraniowy",
którzy kredkami obrysowują na podłodze granice swojego ciała. Celem ich
działania jest próba odpowiedzi na pytania: Kim jestem? Kim jest ten
drugi? Co nas  łączy?  Poruszając się, muszą ze sobą współpracować, bądź
działać przeciw sobie. W rezultacie ich praca nigdy nie będzie
zakończona. Te ślady  są śladami ciała, śladami ruchów śladami
ograniczeń i symbolizują sposób, w jaki ludzie są ze sobą związani.

Noritoshi Hirakawa
Ur. w Fukoce w 1960 r.
"Pretender" ("Udawacz") 1992
Praca ta zawiera scenę seksu w hotelu miłości w Shibuya oraz rozmowę na
temat udawania przeprowadzoną przez dziennikarza zajmującego się
sprawami kultury. Film uzmysławia widzowi, że wszyscy ludzie coś lub
kogoś udają, że nie istnieje nikt w "czystej" postaci. Ty jesteś częścią
mnie, ja jestem częścią ciebie. Tworzymy siebie i funkcjonujemy w
określonej rzeczywistości. Nawet seks jest zinstytucjonalizowany. Praca
Hirakawy mówi o niemożności ucieczki od udawania.  

"WATANABE EMI NO NAMIDA KISHA-KAIKEN NO SU-U-JITSU-MAE NI" 1993
Pewnego dnia Hiroko Yamazaki, była mistrzyni olimpijska w gimnastyce,
ogłasza na konferencji prasowej, że zamierza wziąć kolektywny ślub
zorganizowany przez religijną sektę Toitsu Kyokai. Przyznaje się, że
jest członkinią tego kościoła, opowiada także o swoich cierpieniach i
wątpliwościach, a także o swojej miłości i życiu prywatnym. W tym samym
mniej więcej czasie inna olimpijka, łyżwiarka Emi Watanabe też zwołuje
konferencję prasową, by poinformować o rozpadzie swojego, jak się do tej
pory wydawało, idealnego małżeństwa. W przeciwieństwie do przykrej
konferencji Emi, konferencja Hiroko jest wesoła i na tyle pokrzepiająca,
że budzi się pytanie, czy Hiroko na pewno zrozumiała sens miłości.

"Khaosan Road" ("Droga Khaosan") 1993
Film ten składa się z rozmów z osobami napotkanymi na drodze Khaosan w
Bangkoku, a pochodzącymi z różnych stron świata. Nie jest to jednak
zwykły wywiad, artysta poszukuje przyczyn wizyty tych turystów. Okazuje
się, że wszyscy od czegoś uciekają, że potrzebują zmiany. Taśma "Droga
Khaosan" mówi nam, że przy coraz popularniejszej turystyce, niemożliwe
jest zachowanie w czystej formie swojej tożsamości, nawet we własnym
kraju.   

Program B

Natsuko Otsuki
Ur. w Ishikawie w 1972. Ukończyła Uniwersytet w Kioto.
"S.I.D.S" ("Syndrom nagłej śmierci noworodków") 1993
Pewnego dnia dziewczyna zauważa, że ma w sobie nasionko. Wyrusza w
podróż, by znaleźć sens tego zdarzenia.
Na początku spotyka mężczyznę opiekującego się jajkiem krowy. Mówi
dziewczynce, że coś się wyjaśni,  jak jajko się wykluje. Ona postanawia
się zaopiekować jajkiem.
Następnie spotyka lekarza robiącego zdjęcia. Mówi, że na zdjęciu jej
umysłu na razie nic nie widać. Wystarczy jednak trochę poczekać.
Nasionko zaczyna kiełkować. Potem dziewczyna spotyka koniarza, który
tylko trzęsie głową. Dziewczyna przypomina sobie, że jest uczennicą
liceum. "Jeżeli to możliwe, to chciałabym nic nie robić". Córka lekarza
chce zostać kierowcą. Cóż to za dziwny świat? Znów pojawia się mężczyzna
z jajkiem. "To tu właśnie mieszkają ci, którzy uciekają przed
rzeczywistością. Kiedy się czegoś nauczą, odchodzą. Moje jajko zaraz się
wykluje, a twoje nasionko wykiełkuje. Wkrótce się czegoś dowiemy."
Dziewczyna zastanawia się "Czy naprawdę się czegoś wtedy dowiem? Czy
może najważniejsze jest samo kiełkowanie? Co my tu wszyscy robimy?"
Jajko pęka, poczym lekarz i dziewczyna wracają do prawdziwego świata.
Dziewczyna zdaje sobie sprawę, że koncentrowała się wyłącznie na
pielęgnowaniu rośliny, a nie na tym co naprawdę chciałaby  robić. Jednym
ruchem zrywa pączek. 
   
"Mewing Dispute between Mr. Postmodernizm and Miss Avant-garde"
("Miaucząca dyskusja między panem Postmodernizmem a panią Awangardą")
1994
Idąc przez ciemną jaskinię napotkałam człowieka. Dał mi pistolet i
powiedział: "To dla ciebie. Możesz mnie zastrzelić i uciec. Ale jeśli
chcesz uciec naprawdę, to musisz zastrzelić siebie." "Czas z tym
skończyć" powiedziałam, po czym zastrzeliłam go i uciekłam. Obudziłam
się w domu, z raną w głowie. Wyglądało na to, że jestem opiekunką kota o
imieniu Pani Awangarda, zatrudnioną przez dwojga starszych dziwnie
ubranych ludzi. Kot nazywał mnie panem Postmodernizmem i zwracał się do
mnie w dość napuszony sposób. Pewnego dnia powiedziałam pani
Awangardzie: "Wiesz, że jeżeli nie dam ci mleka, to zdechniesz".
Odpowiedziała na to "Masz obsesję na punkcie humanizmu. Myślisz, że
jesteś utalentowana. My koty możemy sobie pomiauczeć  i nie ma w tym nic
głupiego, koty powinny zachowywać się jak koty. Musisz się wyzwolić z
dotychczasowych uprzedzeń." Potem zaczęła krzyczeć "Wyzwolenie!
Wyzwolenie! Wyzwolenie, miau! I nagle powiększyła się do gigantycznych
rozmiarów. Wytłumaczyła mi, że "Miauczenie polega na  wyzwoleniu się od
polityki, religii, literatury, sztuki i oczywiście od obrazu. Jeżeli to
uczynisz, będziesz mogła latać. To jest awangarda. Poczym odleciała.
Odniosłam jednak wrażenie, że nie wszystko jest  w porządku. "Czy nie
jesteśmy manipulowani przez miauczenie?" Odparła "Wszystko zmierza do
końca, ostatecznego końca" Zaproponowałam jej małżeństwo, by ją ocalić.
Wyraziła tylko ubolewanie "Ten świat istnieje dzięki wspaniałemu
prawdopodobieństwu. Musimy w nim żyć. Równowaga nigdy nie zostanie
zachwiana, wszystko toczy się według planu Boga". Odparłam na to
"Niestety nie, moja biedna pseudo-awangardo! Istotą jest powtarzająca
się asceza"  Kotka skurczyła się z powrotem do normalnych rozmiarów.
Zastrzeliłam starszych państwa, których kotka tak żałowała, poczym
zastrzeliłam i ją. Rzeczy się powtarzają. Podałam pistolet swojej nowej
ja i wymruczałam "Dlaczego by tego nie powtórzyć..."    

"Good- bye movies" ("Żegnaj, kino") 1995
Wyciągam dłoń w stronę twarzy mojej matki. "Mamo, mamo?" Idąc ulicą
podchodzi do mnie człowiek. "Co słychać, piękna rybko? Może pójdziemy
gdzieś razem?" Poddaje się i mówię "Dobra. W moim pokoju z moim
chłopakiem..." Ostatnio nie jestem pewna czego chcę. Muszę nakręcić
film. Wczoraj byłam podrywana. "Gram z nim w gry komputerowe. Mówi, że
chce zjeść arbuza. Próbuję usmażyć jajka, ale nie mogę ich dobrze rozbić
i strasznie mnie to denerwuje. Znowu rozmawiam z mężczyzną (Yanbu) "Nie
wyglądasz na szczęśliwą". "Zgadza się. Moja mama leży w szpitalu. Ma
raka. Jest nieuleczalnie chora." "Umrze?" "Nie, nie umrze. Jakoś się
trzyma" Wracam do domu. W skrzynce pocztowej znajduję list od mojej
mamy. "Jak się miewa mama?" "Hm, nie najlepiej. Wpadam często do niej,
ale jest to strasznie przygnębiające." Przechodzę koło torów kolejowych
i znikam. Głos mojego ojca na automatycznej sekretarce "Cześć Natsuko.
Muszę z tobą porozmawiać o mamie. Oddzwoń do mnie." Oglądam fotografie.
"Znowu oglądasz zdjęcia mamy?" "Tak." To jest zdjęcie z urodzin mojego
brata, a to z Sylwestra. Wtedy po raz pierwszy założyłam kimono. Mama
także miała kimono, jesteśmy razem na tym zdjęciu. To dopiero była
zabawa. W domu schadzek, z Yanbu. "Yanbu, jaki ty jesteś zabawny. Czuję
się jak bym cię znała od lat" Co mówisz Natsu? Kochasz mnie?" "Nie, nie
kocham cię. Chodzi mi tylko o sex." W wannie Yanbu liże moje palce.
"Moje palce wyglądają identycznie, jak palce mojej mamy. Dziedziczenie
to naprawdę niesamowita sprawa." W pralni. "Nie lubię prania i
czyszczenia. Gdy o tym myślę robi mi się niedobrze. Chcę uciec od
rzeczywistości. Chcę wyruszyć... powiedzmy, na podróż po oceanie." Na
Okinawie z moim chłopakiem. Padało przez cały tydzień i jestem zła, bo
nie mogłam się kąpać w oceanie. Opowiadam Yanbu o moich narodzinach.
"Kiedy byłam jeszcze w brzuchu matki, zrobił jej się tam nowotwór.
Lekarz powiedział jej, że dziecko nie przeżyje. Mama miała operację.
Jakimś cudem przeżyłam. Ponieważ miałam urodzić się w 99%
niepełnosprawna zapytano moją mamę, co chce ze mną zrobić. Mimo wszystko
mama chciała mnie urodzić. Teraz, żyjąc, czuję się bardzo dziwnie."
Często moja mama pojawiała się w moich filmach, lecz teraz kiedy leży w
szpitalu nie potrafię jej filmować. Boję patrzeć się przez obiektyw. Nie
mogę nakręcić prawdy. Już nie wiem nawet, co to jest film... Dzwoni
ojciec i mówi, że mama zmarła. Co jest prawdą? Nie wiem w co wierzyć.
"Mamo, mówiłaś, że narysujesz mój portret. Otwórz oczy,
mamo..."           

Mari Terashima
Ur. w Osace w 1965. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Kioto.
"The Polyester Dog of Her Majesty the Queen" ("Poliestrowy pies Jej
Królewskiej Mości") 1994
Historia ta dzieje się w Londynie. Pewnego dnia Paul znajduje
osłabionego, zagubionego psa. Tak naprawdę, jest to pies królowej. Po
jej śmieci jednak, uciekł z pałacu Buckingham. Paul przygarnia psa, i w
trójkę razem ze swoją dziewczyną, Charlotte, zamieszkują razem. Pies
wykonuje wszystkie polecenia Paula, wierzy też w obietnicę królowej,
która powiedziała "Nawet, jak umrę, to powrócę. Moja dusza będzie
wiatrem omiatającym ten wspaniały kraj." Paul poddaje się iluzji psa i
zaczyna wierzyć w to, że królowa naprawdę żyje. Życie Paula zmienia się
diametralnie, nie widzi już tego co prawdziwe, popada w konflikt z
prawem. Także pies zmienia swoje nastawienie, zaczyna traktować Paula
obojętnie, w kółko mówiąc tylko o powrocie królowej.
Zaczyna wiać wiatr, królowa powróciła po swojego psa. Pies goni wiatr,
wykrzykując imię królowej.      

"Short Cut Lovers" ("Kochankowie na skróty") 1996
Takuya jest typowym nastolatkiem. W swoim pokoju pełnym sprzętu
komputerowego i komiksów Takuya spędza całe dnie, grając w swoją
ulubioną grę "Kochankowie na skróty". Gra polega na podrywaniu
dziewczyn, wygrywa ten kto zaciągnie dziewczynę do łóżka. Chłopak powoli
zaczyna tracić poczucie rzeczywistości, zakochuje się w dziewczynie z
komputera. Takuya będąc specjalistą od komputerów przerabia grę tak, że
wybrana dziewczyna, Rena, mówi do niego z ekranu, że go kocha. Chłopak
powoli uczy dziewczynę innych słów. 
Czas mija, widzimy już starego Takuyę wciąż siedzącego przed komputerem,
patrzącego się w wiecznie młodą twarz Reny. Rozpadający się stary sprzęt
komputerowy powtarza w kółko "Kocham cię Takuya!"