[KINO.LAB] filmy z Azji Centralnej w KINO.LABie

[Ulka Sniegowska]

FILMY Z AZJI CENTRALNEJ - współczesny krótki metraż z Kazachstanu, Kirgizji,
Tadżykistanu i Uzbekistanu
 21 lipca (środa), godz. 18.00

 Filmy z Azji Centralnej to pokaz filmów krótkometrażowych nakręconych w
ciągu ostatnich kilku lat w południowych krajach b. ZSRR. Pokażemy wybór
najciekawszych współczesnych filmów z czterech republik
centralnoazjatyckich: Kazachstanu, Kirgizji, Uzbekistanu, Tadżykistanu,
dokonany przez Agatę Łoskot z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Kino Azji Centralnej, praktycznie nieznane polskiemu widzowi, staje się w
ostatnich latach coraz bardziej popularne na świecie - w szczególności w
Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych. Pomimo relatywnie niewielkiej
skali produkcji, filmy z regionu pokazywane są na międzynarodowych
festiwalach (m.in. w USA, Japonii oraz Europie w: Cannes, Rotterdamie,
Berlinie, Moskwie, Edinburghu, Karlovych Varach i na Warszawskim Festiwalu
Filmowym) i wygrywają nagrody. Popularność tej kinematografii wynika zapewne
z wielu przyczyn - z rosnącej geopolitycznej roli Eurazji, z powszechnej
chęci poznania 'dalszego sąsiedztwa' powiększającej się właśnie Unii
Europejskiej, z zainteresowania kulturą obszaru na którym nostalgia
postkomunistyczna ściera się z rosnącym dogmatyzmem islamskim, no a przede
wszystkim z faktu, że twórcy z regionu umieją robić ciekawe kino.
         Wyświetlimy ok. 8 filmów w tym m.in.: Jabłko / The Apple, 5 min,
2003, Kazachstan, Abaia Kulbajewa; The Fly Up / Wzlot, 10 min, 2002,
Kirgizja/Kazachstan, Marata Sarulu; Bus stop / Przystanek, 22 min,
1995/2000, Kirgizja, Aktana Abdylkalykowa i Ernesta Abdydżaparowa. Po
seansie zapraszamy do rozmowy z krytykiem filmowym z Kazachstanu panią
Gulnarą Abikejewą. Mamy nadzieję, że pokazane przez nas filmy, chociaż
trochę przybliżą Azję Centralną, a krótkie metraże takich reżyserów jak
Sarulu czy Abdylkalykow, stanowić będą zachętę do dalszego poznawania
kinematografii regionu.
Pokaz odbędzie się w oryginalnej wersji językowej z angielskimi podpisami.
         Realizacja pokazu stała się możliwa dzięki pomocy: Fundacji Sorosa
w Kazachstanie, Azerbejdżanie i Tadżykistanie; Sain Gabdullin - Kazachstan;
Institute for Social and Gender Policy - Rosja; European Club of Kyrgyzstan;
Kinostudio Toguz Ak - Kirgizja; Ambasadzie RP w Ałmacie; OSW - Ośrodek
Studiów Wschodnich.

1. Jabłko / The Apple, 5 min, 2003, Kazachstan, Abai Kulbayev, bez dialogu,
film pokazywany w Lincoln Centre, Chicago Film Festival 2003, San Francisco,
Rotterdamie i in.
Obrazek przedstawiający mężczyznę zbierającego zimą owoce z drzewa I
obserwującego zmagania chłopca chcącego zerwać piękne jabłko
2. To Paris! /do Paryża!, 10 min, 2001, Kazachstan, Yerlan Nurmukhambetov,
Film o policjancie I złodzieju, których drogi krzyżują się jednego dnia I
którzy, jak się okazuje, mają takie same marzenie.
3. Sunflowers/ Słoneczniki, 38 min., 2003, Kazachstan, Rodion Kim, -
najlepszy kazaski film krótkometrażowy w 2003 roku
Na wsi mieszka babcia z wnukiem, którzy żyją ze sprzedaży pestek słonecznika
w mieście...
4. The Fly Up / Wzlot, 10 min, 2002, Kirgizja/Kazachstan, Marat Sarulu,  No
text, no subtitles, film pokazywany na festiwalach w Berlinie 2002, Nowym
Jorku 2002, Moskwie 2002, Melbourne 2002, Rzymie 2002, Triescie 2003 I in.
Nagrody: Spirit Award on 5th Brooklyn International Film Festival, Grand
Prix on 11th Opening Festival of Cinematography of CIS and Baltic Countries
"Kinoshock", Special Prize of the Jury of the 52nd International Film
Festival of Mountains, Exploration and Adventure "Citta di Trento", Włochy
Film o jednym dniu z życia młodego człowiek, który na lotni wznosi się ponad
prowincjonalne miasteczko z którego pochodzi i jego codzienność.
Bus stop/ Przystanek, 22 min, 1995/2000, Kirgizja, Aktan Abdylkalykow,
Ernest Abdydżaparow, No dialog, czarno-biały, pokazywany na wielu
festiwalach: w Anapie (Rosja), Fryburgu, Barcelonie, Wiedniu, Tesalonikach,
Nantes, Hamburgu I in. nagrody: 2000 Grand Prize at Kinoshock; 2000 Second
Place Prize at Kottbus International Film Festival.
Na drodze niedaleko autostrady jest przystanek autobusowy, na którym czekają
staruszek, chłopiec, dziewczyna I mężczyzna...
5. Devils bridge / Diabelski most, 10 min, 1997, Kirgizja, Temir Birnazarow,
czarno-biały, brak dialogu, pokazywany na festiwalach w Wiedniu, Japonii.
Film o moście, który łączy małą wioskę z całym światem, oraz o życiu tej
wioski.
6. Hack Workers / Wyrobnice, 20 min, 2002, Uzbekistan, Furkat
Yavkalkhodzhaev, pokazywany na Festiwalu Praw Człowieka w Bolonii będzie na
festiwalu w Locarno w 2004
Handel wyrzuconymi z domów i zapomnianymi przez rodziny kobietami.
Pokazywanie filmu w Uzbekistanie jest zabronione.
7. Live containers / Żywe przesyłki, 26 min, 2002, Tadżykistan, Orzu
Shapirov, film pokazywany na festiwalu praw człowieka w Genewie, Bolonii,
Locarno, na The 2nd Annual DC Underground Film Festival w Carnegie Institute
w Waszyngtonie
Raport z więzienia w Tadżykistanie, gdzie siedzą m.in. kobiety skazane za
przemycanie heroiny we własnych żołądkach.

Dyskutant:
Gulnara Abikeyeva - krytyk filmowy z Kazachstanu. Urodzona w 1962 roku w
Ałmaty. W 1984 skończyła wydział Krytyki Filmowej na moskiewskim WGIK-u. Po
powrocie do Ałmaty pracowała w Kazakhfilm Studio, gdzie w tym samym czasie
rodziła się tzw. "Kazaska Nowa Fala". Dr Abikejewa doktoryzowała się we WGIK
pracą pt. "Interakcja Kultury Wschodu I Zachodu w Światowym Kinie".
Pracowała jako redaktor naczelny pisma filmowego pt. "äzia-kino". Od 1995
roku jest wykładowcą na Kazachskiej Państwowej Akademii Sztuk I szefową
wydziału Teorii I Historii Kina. W 2001 była stypendystą Fulbrighta I
wykładała jako visiting professor w Bowdoin College, Maine oraz na
Uniwersytecie w Pittsburghu, Pensilvania. Dr. Gulnara Abikejewa jest autorką
trzech książek o kazachskim I centralnoazjatyckim kinie.