[KINO.LAB] TACY JESTESMY

[Ulka Sniegowska]

TACY JESTEŚMY
– przegląd filmów o problemie upośledzenia umysłowego
12-13. i 26-27. kwietnia

12.04. (sobota), godz. 18.00 -- La Strada, reż. Federico Fellini, Włochy
1954, 104’
13.04. (niedziela), godz. 17.00 ---------- Paradox Lake, reż. P. Reut,
USA, 2002, 85’
  godz. 19.00
–---------------------------------------------------------------
 Nienormalni, reż. Jacek Bławut, Polska 1990, 78’ (i spotkanie z
reżyserem)
26. 04. (sobota), godz. 17.00 --------- Elling, reż. Petter Naess,
Norwegia 2001, 89’
27.04. (niedziela), godz. 17.00 ---------------- Filmy krótkometrażowe i
dokumentalne

Przegląd towarzyszy wystawie prac artystów upośledzonych w CSW
i został przygotowany we współpracy ze Stowarzyszeniem na rzecz Osób
Upośledzonych

Inny - nosiciel dobra
Kiedy w 1996 roku na festiwalu w Cannes na wielką scenę Theatre Lumiere
wyszedł Pascal Duquenne, skośnooki aktor z zespołem Downa, po odbiór
nagrody za najlepszą rolę męską w filmie Jaco van Dormaela Ósmy dzień
(otrzymał ją wspólnie z Danielem Auteuil), był to znak, że została
pokonana jakaś bariera. Miliony ludzi przed telewizorami zobaczyły
człowieka, który wystąpił wśród gwiazd nie jako przedstawiciel getta
niepełnosprawnych, nad którym trzeba się litować, ale jako indywiduum o
własnej twarzy, artysta, jeden z nas.
Kultura dzisiejsza dąży do kontaktu z wszelką innością, również i tą
najtrudniejszą do zaakceptowania, zwaną „upośledzeniem umysłowym”. To
nie znaczy, że integracja społeczna jest czymś realnym. Ale przynajmniej
pęka bariera instynktownego lęku, która odgradza Innych od życia
publicznego. W ostatnim dwudziestoleciu kino, zwłaszcza amerykańskie,
angielskie, skandynawskie - a więc krajów, gdzie stopień integracji i
poziom opieki społecznej jest najwyższy - uczyniło wiele, aby zbliżyć
nas do postaci Innego. Myślę o takich filmach, jak Co gryzie Gilberta
Grape'a Jana Hallstroma, Przebudzenie Penny Marshall, Rain Man Barry'ego
Levinsona, Elling Petera Naessa. Na tej liście są także dwa filmy
polskie:  słynni Nienormalni Jacka Bławuta i Paradox Lake Przemysława
Reuta.
  Zapyta ktoś, dlaczego otwieramy przegląd La stradą? Gelsomina jako
niepełnosprawna umysłowo? Czemu nie? Myślę, że idea tego filmu - jednego
z arcydzieł Federico Felliniego - powinna patronować naszemu myśleniu o
tych sprawach. Chodzi bowiem nie tylko o to, co my mamy dać Innym, ale
co Inny daje nam. Na mocy szczególnego paradoksu dzięki to właśnie
obecności Innego świat staje się bardziej ludzki. Inny jako nosiciel
dobra.
Tadeusz Sobolewski (”Gazeta Wyborcza”)





FILMY KRÓTKOMETRAŻOWE

ROZWÓJ, 2001, reż. Borys Lankosz, scenariusz: Marcin Koszałka, Borys
Lankosz, 45’
W samym środku Ojcowskiego Parku Narodowego stoi dom. Znalazło w nim
schronienie siedemdziesięciu starszych schorowanych mężczyzn. Są wśród
nich niepełnosprawni, upośledzeni, obłąkani, niewidomi, głuchoniemi.
Czekają na śmierć. Próbują walczyć z tak bardzo ograniczającą ich
materią. Każdy przejaw wyjścia na zewnątrz, w kierunku drugiej istoty
staje się niesłychanie podniosłym aktem. Ich duchowym zwycięstwem.

TO SME MY, reż i zdj. Jana Pirohova, Słowacja 2000, ok. 25’
Ciepła opowieść o upośledzonych ludziach, którzy mimo wielu przeszkód
odnaleźli miejsca, w których są potrzebni. - „Srebrny Dinozaur” na
festiwalu ETIUDA 2002
STĘPEM, MARSZ..., reż. Andrzej Titkow, 1999, 26 ‘
Michał mówi o sobie: jestem dobry, mądry, uczciwy, nie kłamię, sprzątam
w pokoju, pomagam mamie... chcę być gwiazdorem, chcę być sławny. Ma
siedemnaście lat. Jego marzenia są podobne do pragnień innych
nastolatków, lecz w odróżnieniu od nich dopiero zdobywa wiadomości i
umiejętności, jakie oni wynieśli z pierwszych klas szkoły podstawowej.
Za to uczestniczy w zajęciach, o których być może śni niejeden z nich.
Michał urodził się z zespołem Downa. (...)
Michał jest inny i inny jest jego świat, w który próbuje wprowadzić
widzów jak umie, chwilami nieporadnie. Odmienność tego skośnookiego
chłopca budzi sympatię. A film, mieszający dokumentalny zapis z poetycką
impresją, obala stereotypowe przekonania o upośledzeniu i zarazem
pokazuje trud i radość pokonywania ograniczeń wynikających z
genetycznych obciążeń, które nie muszą być tak ciężkie, jeśli
dźwigającemu je da się szansę. [źródło: www.tvp.com.pl]

PAWEŁ, reż. Jacek Bławut, 1998, 26‘
Filmowa opowieść o wyjątkowym młodzieńcu, Pawle Moszczyńskim.
Upośledzony umysłowo stał się światową gwiazdą olimpiad specjalnych.
Sport pomógł mu wywalczyć sobie w życiu i osiągnąć to, czego niejeden w
pełni sprawny mógłby mu pozazdrościć.


_________________________________________________________________
Bilety w cenie 12 zł. do nabycia w kasie na pół godziny przed seansem.
Ilość miejsc ograniczona. Miejsca nienumerowane. Rezerwacje pod numerem
628 12 71-3 wew. 201 do odbioru najpóźniej 20 min. przed seansem.
Informacje wew. 201 lub 160. Stałe informacje o programie na stronach:
csw.art.pl/kino_lab